Δάγκειος πυρετός: Η επόμενη πανδημία θα έρθει από τα κουνούπια;

Τα κουνούπια που μεταδίδουν ασθένειες ικανές να εξελιχθούν ακόμα και σε πανδημία, όπως ο Δάγκειος πυρετός, παραμένουν ζωηρά και επιθετικά, ακόμα και τώρα τον Νοέμβριο, εξαιτίας των παρατεταμένων υψηλών για την εποχή θερμοκρασιών και της υγρασίας.

Μάλιστα η Περιφέρεια της Αττικής βρίσκεται σε επιφυλακή για το ασιατικό κουνούπι – τίγρης, το οποίο μεταδίδει σοβαρές ασθένειες όπως τον δάγκειο πυρετό αλλά και τους ιούς Zika και Chikungunya.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει επισημάνει το τελευταίο διάστημα ότι είναι πολύ πιθανό ο Δάγκειος πυρετός να προκαλέσει μία έξαρση ή και επιδημία, ειδικά στις χώρες της Νότιας Ευρώπης, καθώς η παρατεταμένη ζέστη κρατά ζωηρά τα κουνούπια και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για τη διάδοση των κουνουπιών που προκαλούν τον Δάγκειο πυρετό.

Ο Δάγκειος πυρετός που μεταδίδεται από τα συγκεκριμένα κουνούπια, μαστίζει εδώ και καιρό μεγάλο μέρος της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής και υπολογίζεται πως προκαλεί κάθε χρόνο 20.000 θανάτους.

Οι Έλληνες επιστήμονες βρίσκονται σε εγρήγορση και είναι χαρακτηριστική η ανάρτηση του καθηγητή Μικροβιολογίας του Πανεπιστημίου της Αθήνας και διευθυντή του Εργαστηρίου Μικροβιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθανάσιου Τσακρή που μιλά για
πρόκληση για την επιστημονική κοινότητα και απειλή για τη Δημόσια Υγεία.

Σε ανάρτησή του στο Facebook, ο καθηγητής επισημαίνει πως η κλιματική κρίση, με τους παρατεταμένους καύσωνες και τα υψηλά ποσοστά υγρασίας, ευνοούν την εξάπλωση και αναπαραγωγή του κουνουπιού – τίγρη.

Ο κ. Τσακρής, επισημαίνει αναλυτικά τα εξής για τον Δάγκειο πυρετό και τα κουνούπια:

“Τα επόμενα χρόνια ως επιστημονική κοινότητα θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε άλλη μια τεράστια πρόκληση: την ‘οχύρωση’ των κοινωνιών μας απέναντι στον Δάγκειο πυρετό, μια και η κλιματική κρίση – οι παρατεταμένοι καύσωνες και τα υψηλά ποσοστά υγρασίας – ευνοούν την εξάπλωση και αναπαραγωγή του Aedes aegypti, του ‘κουνουπιού τίγρη’, ενός από τους κύριους διαβιβαστές του ιού.

Δεν είναι τυχαίο ότι φέτος, έπειτα από ένα τόσο ζεστό και υγρό καλοκαίρι, τα κρούσματα παρουσιάζουν διεθνώς κατακόρυφη άνοδο. Η εκρηκτική αύξηση των ταξιδιών είναι ένας ακόμη καθοριστικός παράγοντας.

Ειδικά οι ΗΠΑ, βιώνουν τη χειρότερη χρονιά από το 1980. Αλλά και η γειτονιά μας δεν αποτελεί εξαίρεση. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ο Δάγκειος πυρετός θα έχει γίνει μείζων απειλή για τη νότια Ευρώπη μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας.

Σε ό,τι αφορά την ταυτότητα της νόσου: από τους 4 που θα μολυνθούν, οι 3 θα είναι ασυμπτωματικοί. Εκείνοι που θα νοσήσουν, όμως, θα παρουσιάσουν πυρετό, μυϊκούς σπασμούς και πόνο στις αρθρώσεις – τόσο ισχυρό ώστε η νόσος αποκαλείται και ‘πυρετός των σπασμένων οστών’.

Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις – λιγότερες από 1% – ο Δάγκειος πυρετός μπορεί να αποβεί μοιραίος.

Πώς προφυλασσόμαστε; Κρατώντας τα κουνούπια μακριά μας με τα γνωστά μέτρα ατομικής προστασίας. Η πρώιμη διάγνωση παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των ασθενών και στην αποφυγή επιπλοκών από σοβαρή νόσηση”.

Τι λέει ο ΠΟΥ για τον Δάγκειο Πυρετό που προκαλείται από τα κουνούπια

Ο δάγκειος πυρετός θα γίνει μείζων απειλή στις νότιες Ηνωμένες Πολιτείες, τη νότια Ευρώπη και νέα τμήματα της Αφρικής κατά την τρέχουσα δεκαετία, δήλωσε τον περασμένο μήνα ο επικεφαλής των επιστημόνων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ο Τζέρεμι Φάραρ, καθώς υψηλότερες θερμοκρασίες δημιουργούν τις προϋποθέσεις για τη διάδοση των κουνουπιών που μεταφέρουν τη λοίμωξη.

Η ασθένεια μαστίζει εδώ και καιρό μεγάλο μέρος της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής και υπολογίζεται πως προκαλεί κάθε χρόνο 20.000 θανάτους. Η διάδοση της νόσου έχει ήδη οκταπλασιασθεί παγκοσμίως από το 2000, σε μεγάλο βαθμό λόγω της κλιματικής αλλαγής καθώς και εξαιτίας των αυξημένων μετακινήσεων ανθρώπων και της αστυφιλίας.

Πολλά κρούσματα δεν καταγράφονται, ωστόσο το 2022 αναφέρθηκαν παγκοσμίως 4,2 εκατομμύρια κρούσματα και αξιωματούχοι του μεγάλων οργανισμών δημόσιας υγείας έχουν προειδοποιήσει πως φέτος αναμένονται επίπεδα μετάδοσης ρεκόρ. Το Μπανγκλαντές αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή το χειρότερο ξέσπασμα της νόσου που έχει καταγραφεί ποτέ στη χώρα, με περισσότερους από 1.000 θανάτους.

Τα κουνούπια τσιμπάνε όλη την ημέρα

Ο δάγκειος μεταδίδεται από μολυσμένα κουνούπια Aedes aegypti, τα οποία συμπεριφέρονται διαφορετικά από τα κουνούπια που μεταδίδουν την ελονοσία. Για παράδειγμα τσιμπάνε τους ανθρώπους μέσα σε εσωτερικούς χώρους και τσιμπάνε σε όλη τη διάρκεια της ημέρας και όχι μόνο τη νύκτα. Επίσης αναπαράγονται σε πολύ ρηχά νερά.

Δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία για τον δάγκειο, αν και ένα εμβόλιο είναι διαθέσιμο. Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο ΠΟΥ συνέστησε το εμβόλιο Qdenga της Takeda Pharmaceuticals για παιδιά ηλικίας 6 ως 16 ετών σε περιοχές όπου η λοίμωξη αποτελεί σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας.

Το Qdenga έχει επίσης εγκριθεί από τη ρυθμιστική αρχή της ΕΕ, όμως η Takeda απέσυρε νωρίτερα φέτος την αίτησή της στην αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων για το εμβόλιο.

Ο ΕΟΔΥ αναφέρει ότι οι ταξιδιώτες συνιστάται να είναι ενημερωμένοι ότι ο Δάγκειος πυρετός και ο πυρετός Chikungunya μεταδίδονται μέσω τσιμπήματος μολυσμένου κουνουπιού και να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την Προστασία από τα έντομα. Δεν υπάρχει εμβόλιο για την προφύλαξη και οι ταξιδιώτες που επιστρέφουν από ενδημικές περιοχές συνιστάται να παρακολουθούν την υγεία τους για 2 εβδομάδες μετά την επιστροφή τους.